Khám Phá Miếu Hòn Bà Vũng Tàu
Thành phố Biển Vũng Tàu, có một Đảo nhỏ nước trong vắt xanh quanh năm và khi nước rút hé lộ ra một con đường đi bộ xuyên biển nối liền từ bờ biển ra đến đảo. Đó là Hòn Bà, Miếu Hòn Bà, Đảo Hòn Bà nằm lưng chừng ngay giữa biển khơi và lịch sử khám phá, tên gọi và cả những câu chuyện xoay quanh việc xây dựng và thờ cúng của Miếu.
Miếu Hòn Bà rộng khoảng 5.000m2, nằm ở phía Đông Nam núi Nhỏ, cách chân núi hơn 200m. Xung quanh đảo là bãi đá ngầm lởm chởm, hình thù kỳ quái.
Có 2 cách để ra Miếu: Khi thủy triều lên muốn ra đảo thì dùng thuyền hoặc xuồng máy sẽ không thể chạy thẳng từ đất liền mà phải lượn vòng ra phía biển rồi cập bến phía Đông của đảo. Khi thủy triều xuống, một con đường đá lởm chởm dưới đáy biển phát lộ, chạy thẳng từ bờ biển ra đảo.
Trên đảo có ngôi Miếu Bà cổ kính, xây dựng từ thế kỷ 19, thờ Thủy Long Thần Nữ trong thế giới tâm linh của người đi biển, đây là vị thần đặc biệt linh thiêng, giữ cho mưa thuận gió hòa, phù hộ người đi biển tránh rủi ro, hung hạn, thuyền về đầy ắp cá tôm.
Theo sử học ghi chép: Năm Tân Tỵ (1881) ở làng Thắng Tam có một người quê gốc miền Trung tên là Hồ Quang Minh đã tự bỏ tiền xây Miếu Bà trên đảo để thờ Thủy Long Thần Nữ.
Ông Hồ Quang Minh là người yêu nước, thương dân. Khi hay tin triều đình Huế cắt Nam Kỳ lục tỉnh cho người Pháp, ông vô cùng phẫn nộ và nuối tiếc việc xây dựng Miếu Hòn Bà với ý nguyện đền ơn của Thủy Long Thần Nữ đã bao đời nay phù hộ ngư dân gặp may mắn, bình an trong những chuyến đi biển.
(Sau khi xây xong miếu, ông Hồ Quang Minh đã tự thiêu trên đảo để lại di nguyện cuối cùng là vĩnh viễn nằm lại Hòn Bà)
Năm Kỷ Mão (1939), viên sĩ quan Pháp chỉ huy trận địa pháo trên Núi Nhỏ tên là Archinard rất ngông cuồng. Nghe thông tin Miếu Bà là nơi hội họp của người yêu nước, hắn ra lệnh bắn 3 phát đại bác vào Miếu Bà, trong đó có 2 phát đạn trúng góc miếu. Hai ngày sau, Archinard mò ra đảo Hòn Bà khảo sát thực địa. Nhưng thật kỳ lạ, không lâu sau đó viên sĩ quan này đã bỏ mạng tại đây do một lần bất cẩn khi dùng súng, chết ngay trên đảo.
(Sau cái chết của Archinard, binh lính Pháp khiếp sợ không dám ra đảo Hòn Bà nữa. Để ghi nhớ sự kiện này, người Pháp gọi Đảo Hòn Bà là đảo Archinard).
Men theo con đường bậc tam cấp được làm bằng bê tông từ cổng lên tới tòa chánh điện rồi vòng lại cổng. Kiến trúc Miếu Hòn Bà gồm cổng và tòa chánh điện. Cổng là 2 trụ thẳng bằng bê tông cốt sắt đỡ toàn bộ mái lợp ngói, phía trên bờ nóc của mái trang trí mô típ “Lưỡng long chầu nhật” (cặp rồng chầu hình mặt trời). Phần chính của ngôi miếu cao khoảng 4m, bên trong có điện thờ các vị thần linh, dưới có tầng hầm dài 6m, rộng 3m làm nơi ăn ở cho người coi miếu.
Bên trong Miếu Hòn Bà ở Vũng Tàu tại tòa chánh điện thờ chính là Thủy Long Thần Nữ và bài trí bàn thờ đặt bài vị cùng với năm pho tượng Ngũ Hành Nương Nương với mỹ danh Ngũ Đức Thánh Phi gồm: Kim Đức Thánh Phi, Mộc Đức Thánh Phi, Thủy Đức Thánh Phi, Hỏa Đức Thánh Phi và Thổ Đức Thánh Phi.
Theo quan niệm của triết học Phương Đông cổ đại, đây là năm vị nữ thánh tượng trưng cho 5 yếu tố vật chất cơ bản là (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) để hình thành vũ trụ. Ý nghĩa của tín ngưỡng thờ Ngũ Đức Thánh Phi tại miếu thờ Hòn Bà mang giá trị tưởng niệm, tri ân và nhân văn.
Trải qua nhiều năm tháng, Miếu Hòn Bà được trùng tu, tôn tạo khang trang hơn nhưng vẫn giữ cho mình nét đẹp kỳ bí, hoang sơ của thiên nhiên. Ngày nay, thu hút nhiều du khách đến tham quan, hành hương và du lịch tâm linh thuộc Ban quản lý khu di tích lịch sử văn hóa Đình Thần Thắng Tam Vũng Tàu chăm coi hương khói.
Hàng năm tại Miếu Hòn Bà có 4 lễ hội vào tháng Giêng, tháng 4, tháng 7 và tháng 10 âm lịch. Trong đó, lễ hội lớn nhất là Rằm tháng Giêng người dân Vũng Tàu, du khách và ngư dân từ nhiều nơi nườm nượp lội bộ theo con đường đá dưới đáy biển khi thủy triều rút xuống để ra đảo tham dự lễ hội thành tâm cầu mong cuộc sống ấm no hạnh phúc, những chuyến ra khơi đánh bắt gặp nhiều thuận lợi.
Một số lưu ý bạn cần biết khi đi Miếu Hòn Bà Vũng Tàu:
- Không tự ý sờ các hiện vật bên trong Miếu.
- Giữ gìn vệ sinh chung khi đi tham quan.
- Lựa chọn các trang phục phù hợp và lịch sự để đi thăm Miếu.
- Không dùng lời văn tục, chế giễu.
- Khi chụp hình tránh tạo dáng phản cảm ở không gian uy nghi và linh thiêng của Miếu.
- Trước khi đi, nên đổi một ít tiền nhỏ để có thể lễ hay bỏ vào hòm công đức tùy tâm.
- Tuân theo quy định của người quản Miếu.
Xem thêm:
Amenties
- Văn hoá địa phương